Dlaczego Twoje dziecko może nie chcieć się dzielić i jak je tego nauczyć?

Czy Twoje dziecko nie chce się dzielić swoimi zabawkami? To powszechne zjawisko, które często budzi zaniepokojenie u rodziców. Jednak zanim poczujesz się winny albo zaczniesz się martwić, zastanów się nad tym, dlaczego Twoje dziecko tak reaguje. Oto kilka istotnych faktów i wskazówek dla rodziców, którzy mają dzieci niechętne do dzielenia się:

Dlaczego dziecko może nie chcieć się dzielić:

Rozwój osobowości: Dzieci są w trakcie budowy swojej tożsamości i autonomii. Dla wielu z nich, zabawki są jednym z nielicznych obszarów, gdzie mogą czuć się pewnie i kontrolować sytuację. Dlatego mogą być oporne, gdy proszone są o oddanie ich innym.

Emocje: Czasami dzieci mogą czuć się niepewnie lub zagrożone, kiedy proszone są o dzielenie się swoimi ulubionymi rzeczami. Mogą obawiać się, że stracą kontrolę nad tym, co jest dla nich ważne, albo że zostaną pozbawione czegoś, co kochają.

Dlaczego to w porządku i nie warto zmuszać:

Granice osobiste: Ważne jest, aby szanować granice osobiste każdego dziecka. Dzieci powinny mieć prawo do decydowania o swoich rzeczach i przestrzeni.

Rozwój społeczny: Dzielenie się jest ważną umiejętnością społeczną, ale nie wszystkie dzieci są gotowe do niej w tym samym wieku. Wsparcie i cierpliwość rodziców pomogą dzieciom rozwijać tę umiejętność w swym własnym tempie.

Jak uczyć dzieci dzielenia się:

Bądź przykładem: Pokaż dziecku, jak się dzielić, poprzez własne zachowanie i dzielenie się z nim. To świetny sposób na przekazanie dziecku, jakie zachowanie jest pożądane.

Rozmawiaj: Porozmawiaj z dzieckiem o znaczeniu dzielenia się i dlaczego jest to ważne. Wyjaśnij, że dzielenie się może sprawić innym radość i budować więzi międzyludzkie. 

• Pamiętaj jednak, że argumenty podawane małym dzieciom - poniżej 7roku życia powinny bardziej skupiać się na korzyściach dla nich niż dla otoczenia.  Dzieci w wieku do7 lat często nie mają rozwiniętej umiejętności empatii, czyli zdolności do odczuwania tego, co mogą czuć inni. Ich zdolność do rozumienia i reagowania na emocje innych jest jeszcze w trakcie rozwoju. Jest to spowodowane niedojrzałością ich układu nerwowego oraz brakiem doświadczenia życiowego. W miarę jak dzieci rozwijają się i zdobywają nowe doświadczenia, ich zdolność do empatii zwykle się rozwija. Jednak w wieku poniżej 7 lat dzieci często skupiają się bardziej na swoich własnych potrzebach i emocjach niż na potrzebach innych osób.

Pozytywne wzmocnienie: Nagradzaj pozytywne zachowanie, gdy dziecko dobrowolnie dzieli się z innymi. To może być wyrażenie wdzięczności, pochwała. Po skończonej zabawie omów z dzieckiem, jak bardzo Ci się to podobało, jak fajnie się bawili razem. Zapytaj, czy jemu też się podobało. Czy woli samo się bawić, czy z kimś. Jeśli w czasie zabawy dojdzie między dziećmi do konfliktu, postaraj się omówić przyczyny sporu, jak i czy można było go uniknąć. Niech to będzie spontaniczna rozmowa, np. w czasie powrotu z placu zabaw, szykowania posiłku, kąpieli... Zaczynaj tematy i wątki, więcej niech opowiada dzieciaczek, jak ocenia tę zabawę i jakie ma pomysły na przyszłość. Jeśli nie zgadzasz się z jego poglądami staraj się nie oceniać jego pomysłów tylko zapytać, czy Twój pomysł sprawdziłby się w tej sytuacji.

Nie karz dziecka za brak dzielenia się: Nie groź mu, że w takim razie kończycie zabawę, wychodzicie z placu zabaw, od gości, że zaraz straci wszystkie zabawki skoro jest takie samolubne itp.  Dziecko może nauczyć się, że dzielenie się jest związane z karą i może unikać interakcji społecznych lub być mniej otwarte na budowanie relacji z innymi dziećmi. Karanie dziecka za brak chęci dzielenia się może wywołać w dziecku poczucie wściekłości i buntu. Dziecko może czuć się zrozpaczone, co może prowadzić do negatywnych emocji i zachowań.

Konsekwencje zmuszania do dzielenia się:

Odrzucenie uczuć: Zmuszanie dziecka do dzielenia się przeciw jego woli może prowadzić do zanegowania jego uczuć i ograniczenia poczucia bezpieczeństwa. To może również zaszkodzić relacji między rodzicem a dzieckiem oraz dzieckiem i dziećmi.

Brak umiejętności współpracy: Zamiast nauczyć się rzeczywistego dzielenia się, dziecko może po prostu zwracać uwagę na zewnętrzne nakazy, a nie na potrzeby innych. To nie sprzyja budowaniu zdrowych relacji międzyludzkich.

Warto również zwrócić uwagę na to, że dorosłym również nie zawsze chce się dzielić swoimi rzeczami. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć i szanować uczucia dziecka, a jednocześnie uczyć je empatii i współczucia w stosunku do innych.

Przykłady zachęcania dziecka do dzielenia się:

• "Dzielenie się może sprawić twojemu bratu/siostrze radość i uczynić go/ją szczęśliwszym. To pokazuje, że troszczysz się o niego/nią."
• "Kiedy się dzielisz, inni ludzie też będą chcieli się z tobą dzielić. To sprawia, że ​​budujesz pozytywne relacje z innymi."
• "Ok. Możesz zachować zabawki dla siebie :) Pamiętaj, że inne dzieci też mają takie prawo i mogą nie chcieć się z Tobą dzielić, kiedy Tobie coś się spodoba albo zapomnisz swoich zabawek"
• "Spróbuj. Może we dwoje lepiej będziecie się bawić."
• "Masz dużo samochodzików / klocków/ lalek. Może pożyczymy dziewczynce/chłopcu jedną? Odda Ci jak będziemy wracać do domu."
• "Pamiętasz, jak się cieszyłeś/aś , kiedy ostatnio inne dziecko pożyczyło Ci do zabawy wiaderko? Może też zrobimy coś miłego dla tej dziewczynki/chłopca?"
• "Widzę, że to dziecko też ma jakieś zabawki. Może zaproponujesz wymianę na chwilę? Ty pobawisz się chwilę jej/jego zabawką i udostępnisz na chwilę swoją? Zapytasz, czy się zgadza?"